Indrukwekkend document over Sinti en Roma Den Haag
Vandaag, op Holocaust Memorial Day, is een indrukwekkend boekwerkje gepresenteerd: “Sinti en Roma in Den Haag. Voor, tijdens en na de Tweede Wereldoorlog (1900-1970)”.
Het is geschreven door cultureel antropoloog Peter Jorna in opdracht van het Haags Gemeentearchief, die daarmee een onmisbaar deel van de Haagse stadsgeschiedenis heeft vastgelegd.
‘Zigeuner’ razzia
In het boek wordt de komst van de eerste Sinti en Roma families in Den Haag beschreven en de beroepen die zij uitoefenden. Veel aandacht gaat daarnaast uit naar de vervolging van de Sinti en Roma in Den Haag tijdens de Tweede Wereldoorlog en de periode kort erna. Van de 245 Sinti en Roma die vanuit Westerbork naar de Duitse vernietigings- en werkkampen werden afgevoerd, waren de meesten uit Den Haag afkomstig: 85 in totaal heeft Peter Jorna na diepgravend onderzoek vastgesteld. Een omstreden rol bij de ‘zigeuner’ razzia in Den Haag werd vervuld door een plaatselijke politieagent, die aanvankelijk juist een vertrouwenspersoon was voor de families en vaak bij hen op de koffie kwam.
Sporen naar het verleden terugvinden
Wat het boek vooral bijzonder maakt, is dat heel gedetailleerd – en daar moet jaren van onderzoekswerk aan vooraf zijn gegaan – het lot wordt beschreven van iedere opgepakte familie. Inclusief degenen die op dat moment elders verbleven. Plus daarbij de talrijke unieke foto’s die Jorna uit archieven heeft weten op te duikelen.
“Het verleden helemaal reconstrueren lukt niet meer, en ongetwijfeld zullen ook na publicatie hiervan weer nieuwe feiten en gegevens opduiken. Maar dat wat we nu weten is in ieder geval vastgelegd. Voor nieuwe generaties, zodat zij de sporen naar het verleden wat makkelijker kunnen terugvinden.”
Peter Jorna in zijn nawoord in het boek.
De eerste twee exemplaren zijn vandaag overhandigd aan burgemeester Jan van Zanen van Den Haag, en Tweede Kamervoorzitter Khadija Arib.
Via de website van het Haags gemeentearchief is een gratis online versie van het boek te downloaden.
Geachte Mevrouw/Mijnheer,
Allereerst mijn dank voor de ontvangst van het boek
Sinti en Roma in Den Haag.
Op blz. 28 is sprake over het Zwitserse Circus Krone, volgens mij moet dat zijn het Duitse Circus Krone.
Met vriendelijke groeten,
Geurt Bauw.