Protestacties: de stand van zaken

Gepubliceerd op 20 januari 2022 door de redactie

In heel het land vinden acties plaats voor meer standplaatsen voor woonwagens. Van Maastricht tot Friesland en van Rotterdam tot Zwolle. Veel bewoners voeren actie door caravans en tenten te plaatsen op in het verleden opgeheven woonwagenlocaties. De meesten met grote spandoeken met teksten als Wij willen ook wonen, Wij vechten voor behoud van onze cultuur en Waar blijven de extra standplaatsen die minister Ollongren heeft beloofd, of woorden van gelijke strekking.

Bestuursdwang

Veel gemeenten weten niet zo goed hoe ze hier mee om moeten gaan. Sommige schieten in de stress en sturen op hoge poten brieven met directe aanzeggingen om te vertrekken en anders zwaait er wat. Meestal zwaait er dan een of andere dwangsom van vele tienduizenden euro’s. Zoals bijvoorbeeld in de gemeenten Rotterdam, Maastricht en Oss. In twee gevallen heeft de bestuursrechter nu voorlopig bepaald dat de acties gewoon door de beugel kunnen en dat de gemeente de mensen met rust moet laten. De bewoners mogen gewoon betogen, een ander woord voor demonstreren. Dat mag ook door een caravan ergens te plaatsen als daarmee maar niet het verkeer in gevaar wordt gebracht of de volksgezondheid of dat er wanordelijkheden ontstaan.

Toegestaan

De rechter is in het geval van de gemeente Maastricht van oordeel dat de gemeente helemaal niet gekeken heeft naar het recht van de bewoners om te demonstreren, om een manifestatie te mogen houden. Want dat is het demonstreren met de caravan en een spandoek en dat met een aantal mensen samen. Daarvoor geldt de Wet op de openbare manifestaties (Wom). Het is dan een betoging die onder deze wet valt en onder de regels die in die wet zijn genoemd. Demonstreren is een grondrecht dat in artikel 9 van onze Grondwet is vastgelegd. Zo’n recht mag door de gemeente niet zomaar beperkt worden en zeker niet zomaar verboden worden. Meestal moet je de manifestatie wel even van tevoren aanmelden via een formulier op de website van de gemeente. Dat kan soms ook nog wel achteraf maar wacht niet te lang.

Burgemeester

De burgemeester kan wel beperkingen stellen aan een betoging, in de zin van: liever niet op die plek of liever niet met de kerstdagen voor de kerk. Maar helemaal verbieden kan niet. De burgemeester kan ook niet zomaar bepalen dat de demonstratie dan en dan afgelopen moet zijn. Het moet wel gaan om betogingen op een openbare plaats. Verder is van belang dat de betoging niet tot doel heeft dat de betogers zelf op die plaats waar men betoogt een standplaats willen gaan innemen. Dan gaat het te veel lijken op het afdwingen van een vaste standplaats op die plek. Het moet wel gaan om een betoging die gaat over het tekort aan standplaatsen en dat de gemeente nu eindelijk eens goed beleid moet gaan voeren. Dat is het doel van de betoging en dat is een volstrekt legitiem doel.

Door:  Sjoerd Jaasma, advocaat woonwagenzaken

*Dit artikel is eerder verschenen in Het Wiel 6-2018.

Reacties zijn gesloten.

Copyright © Het Wiel - Alle rechten voorbehouden. Het Wiel, Postbus 595, 3700 AN Zeist.