Het Wiel 1-2024

Ruim 30 jaar wachten op een plek in Westland

Ze bestaan nog; gemeenten die niet onder stoelen of banken steken dat ze geen enkele boodschap hebben aan verworven rechten van woonwagenbewoners. Ondanks uitspraken van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens, het Beleidskader van BZK, een oordeel van het College voor de Rechten van de Mens en - niet in de laatste plaats - bewoners die al decennia wachten op een standplaats. Westland, waar glastuinbouw kennelijk boven huisvesting gaat, is zo'n gemeente. 'Gelukkig hebben we juristen hè' klonk het 14 februari nog veelzeggend in de Commissie Wonen. 

 

Django Wagner: 'Alleeen voor de kinderen ga ik de wagen uit'

Django Wagner heeft drukke dagen achter de rug. Avonden achtereen optreden tijdens de carnavalsdagen en kort daarop door naar Oostenrijk. Tussendoor is hij bezig met de opnames van een nieuwe single en clip. Niettemin maakt hij tijd vrij voor de lezers van Het Wiel. ‘Tuurlijk, altijd‘, zegt de zanger met het kenmerkende sikje die inmiddels heel wat belangrijke muziekprijzen in de wacht heeft gesleept.

 

Woonwagenrecht: Samenwonen en uit elkaar gaan

De Hoge Raad heeft een uitspraak gedaan in een zaak waarbij de officiële huurder uit de woonwagen was vertrokken na het beëindigen van de relatie, en de ex-partner de huur is gaan betalen. De verhuurder was het daar niet mee eens omdat er geen huurovereenkomst was met de ex-partner, en eiste dat de standplaats ontruimd moest worden. De kantonrechter en het gerechtshof gaven de verhuurder gelijk.  Maar de Hoge Raad oordeelde anders. Die vind dat het gerechtshof meer had moeten stilstaan bij de persoonlijke omstandigheden: dat het voor de bewoner van belang is om in familieverband te blijven wonen omdat hij, vanwege slechte gezondheid, mantelzorg van hen ontvangt, en omdat het gezien de huidige situatie op de woningmarkt voor hem vrijwel onmogelijk is voor andere passende huisvesting in aanmerking te komen. 

 

Wel een standplaats maar geen woonwagen

Jonge starters Tysean en Gemay (beiden 21) uit Landgraaf hebben een probleem. Zij hebben een standplaats, maar krijgen geen hypotheek voor een wagen. Die verstrekt de Rabobank alleen als de standplaats eigendom of in erfpacht is. Maar daar weigert de gemeente Landgraaf aan mee te werken. Eindstand voor de tweelingzussen Tysean en Gemay: een standplaats die maandelijks 245 euro kost, ‘en toch wonen we noodgedwongen bij onze ouders,’ klinkt het.

 

Voetbalclubs met Rolleman DNA

Dit jaar zet Tonny voetbalclubs met Rolleman DNA in de schijnwerpers. Na WKE'16 uit Emmen in Het Wiel 6 van 2023 in dit nummer een interview met de voorzitter van PKC'83 uit Groningen, met de toepasselijke naam Robert Groninger.  Over het ontstaan van de PKC'83 (Peizerweg Kring Combinatie 1983), de twee teams senioren en de inmiddels tien teams zaalvoetbal waarvan het eerste team speelt in de eerste divisie, over de ambities van de club, over het historische treffen in de competitie met WKE'16 vorig jaar, over super-vrijwilliger Pietje Tel, en over feestjes. 'We hebben na elke thuiswedstrijd live-muziek of een zanger. We maken er altijd een mooi feestje van.'

 

Uitbreiding Groningen en Emmen; 30(+) plekken erbij voor de mensen van de wagen

Het heeft jaren aan touwtrekken, overleg en discussies gekost, maar in Emmen en Groningen is de kogel door de kerk. In Groningen komen er 30 nieuwe plekken bij voor woonwagenbewoners en in Emmen 38. We spreken met nadruk over plekken omdat nog niet duidelijk is of het puur om woonwagens gaat of misschien om woonwagens in combinatie met doelgroepwoningen. Duidelijk is wel dat in Emmen de uitbreiding bij het bestaande grote centrum komt, en in Groningen wordt gezocht naar een locatie in de buurt van het huidige grote centrum.

 

Ben ik een woonwagenbewoner?

Wanneer ben je een woonwagenbewoner? En wanneer niet (meer)? Met die vraag worstelt filosoof en schrijver Sjereno Cörvers, die is opgegroeid in de woonwagen maar daar niet meer woont, al jaren. Voor Het Wiel zet hij zijn twijfels op een rij; ben ik nu een woonwagenbewoner, of niet?

 

En verder:

• Uitbreiding Groningen en Emmen: 30 en 38 plekken erbij
• Middenpagina's: fotoreportage uit 1939 van het kamp aan de Snippelingsdijk in Deventer
• Geldzaken: Noodfonds energie, en de salderingsregeling
• Nieuws kort
• Consumenten tips

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Het Wiel 6-2023

Uit de woonwagen gegroeid

Soms gebeurt er iets in het leven dat niet gepland, wel heel welkom is en tegelijkertijd voor een dilemma zorgt. Een baby’tje op komst, in een woonwagen waar ze al met z’n zessen wonen en met aanhang erbij met z’n achten. ‘Dat wordt gewoon echt te krap’, zegt Riek uit Hardinxveld-Giessendam. Op de kleine locatie waar ze woont is de behoefte aan uitbreiding daarom groot. Maar of die er komt en wanneer is nog de vraag. Want de gemeente heeft de behoefte aan standplaatsen nog niet in kaart gebracht laat staan dat over uitbreiding is nagedacht, hoewel het Rijk gemeenten in 2018 daartoe al opdracht heeft gegeven. 

 

Woonwagenrecht: Gebreken aan huurwagen of standplaats, mag je huur achterhouden?

In dit Wiel gaat woonwagenadvocaat Sjoerd Jaasma in op de vraag wanneer je huur mag achterhouden in geval van ernstige gebreken, en wat ernstige gebreken zijn. En op de opties die je dan hebt: huurvermindering vragen via de huurcommissie of rechter, of zelf de huur achterhouden, wat juridisch ook wel opschorten heet. Aan huur opschorten zijn wel risico's verbonden: je moet de huur alsnog betalen als de gebreken zijn verholpen, en als de verhuurder naar de rechter stapt omdat hij vindt dat de huur onterecht wordt ingehouden, en de rechter geeft de verhuurder gelijk dan kan dit gevolgen hebben voor de huurovereenkomst.  

 

Jannes: ‘Met Kerst wil ik thuis zijn’ 

Op een drukbezochte fandag afgelopen november presenteerde ‘de koning der piraten’ zijn nieuwste album Liefde is meer. Een veelzeggende titel, want juist het begrip ‘liefde’ komt regelmatig terug in het gesprek met Jannes. Zijn volledige naam is Jannes Wolters en hij zit al 24 jaar in het vak. In die jaren heeft hij zijn sporen als zanger welverdiend; zijn hits leveren hem dertien gouden en drie platina platen op. 

 

Herhaalmeting standplaatsen 2023: Nauwelijks vooruitgang in uitbreiding standplaatsen

Vijf jaar na het nieuwe rijksbeleid om het aantal woonwagenstandplaatsen uit te breiden, is daar in de praktijk nog weinig van terecht gekomen. In de afgelopen twee jaar zijn er maar 49 standplaatsen bijgekomen. Bijna de helft van de gemeenten heeft nog altijd geen behoefteonderzoek gedaan en maar liefst twee van de drie gemeenten hebben nog geen woonwagenbeleid geformuleerd. Dat is het weinig rooskleurige beeld dat naar voren komt uit de tweede herhaalmeting Woonwagenstandplaatsen in Nederland, die demissionair minister Hugo de Jonge 23 oktober naar de Tweede Kamer heeft gestuurd.

 

De zorgelijke situatie van woonwagenbewoners in Vlaanderen

Het gras is niet altijd groener aan de overkant

‘Gewoon op slaan. Echt waar, die Roma, gewoon op slaan.’ ‘We moeten eerlijk zijn. Het zijn altijd die bruin mannen. Van mij moogt ge die veel harder aanpakken. Ge moet veel meer uw matrak gebruiken.’ Pijnlijk racistische uitspraken, afkomstig uit de mond van een vooraanstaand Vlaams politicus. Aanleiding voor freelance journalist Sjereno Cörvers, zelf geboren en getogen in de woonwagen in Limburg en inmiddels woonachtig in België, om de situatie van woonwagenbewoners bij onze Zuiderburen onder de loep te nemen. Zijn conclusie: woonwagenbewoners zijn er slechter af dan in Nederland. 

 

Tonny zoekt talent: WKE'16

In deel 11 van Tonny zoekt talent gaat Tonny Pruimboom in gesprek met voorzitter Jannes Wolters (niet te verwarren met zanger Jannes)  van voetbalclub WKE'16 uit Emmen. De club werd in 1966 opgericht onder de naam WKE (Woonwagenkamp Emmen), wist zich op te werken tot het allerhoogste niveau in het amateurvoetbal, waarna het standaardteam in 2016 vanwege een faillissement uit de competitie werd genomen. Maar er kwam een doorstart onder de naam WKE'16, wederom met bijna allemaal jongens van het kamp, en WKE'16 speelt alweer eerste klasse, vertelt de voorzitter.

 

De stoelenmatter van het noorden (deel 3)

In deel 3 van de stoelenmatter vervolgt Gradeke Bakker haar speurtocht naar de laatste jaren uit het leven van haar overgrootvader Lammert Bakker, van 1937 tot zijn overlijden begin 1945, vlak voor de bevrijding. Het blijken wederom roerige jaren voor Lammert: van een gedwongen verhuizing van het woonwagenkamp van Dedemsvaart naar Westhuizingerveld, het verlies van zijn dochter Saakje, zijn verhuizing naar het 'oudemannenhuis' van klooster De Voorzienigheid, tot de oorlogsjaren, de zigeunerrazzia van mei 1944 en zijn laatste maanden in het klooster.

En verder

• Nationale ombudsman: woonwagenbewoners in onzekereid door gebrek aan beleid
• Verhoging NHG-grenzen en voortzetting overleg financieringsmogelijkheden woonwagens
• Geldzaken: veranderingen in 2024
• Nieuws kort
• Liefs van...

 

 

 

 

 

 

 

 

Het Wiel 2023-4

Stapelbare en schakelbare gasloze woonwagen

Jarenlang heeft ze erop gewacht, en 20 juli was het dan zover. Met de overhandiging van de sleutels door woningcorporatie Wooninc. kon Yvon haar eerste treden zetten in haar gloednieuwe huurwoonwagen in Eindhoven. Geen gewone woonwagen, maar een gasloze die geschakeld en gestapeld kan worden. Het achterliggende idee daarbij is dat meer families de kans krijgen bij elkaar te wonen. De woonwagen met warmtepomp is ontworpen door woningcorporatie Wooninc. 

 

Woonwagenrecht
Huur standplaats na overlijden; nieuwe uitspraak rechter

In Woonwagenrecht gaat advocaat Sjoerd Jaasma in op een nieuwe rechterlijke uitspraak over het mogen overnemen van de huur van een standplaats van de opa en oma. Volgens de rechter moet het samenleven van de vrouw met haar opa en oma (zij aten onder meer samen en de grootouders pasten op de kleinkinderen) worden beoordeeld in het licht van de woonwagencultuur, die sterk wordt bepaald door het samenleven in familieverband. Dat de vrouw tijdenlang in een caravan naast de woonwagen van haar grootouders woonde, en pas op het laatst bij haar opa en oma is ingetrokken, maakt dat niet anders, volgens de rechter. De vrouw mag de standplaats overnemen. Advocaat Jaasma hoopt dat andere rechters deze afwegingen gaan overnemen en dat het makkelijker wordt om de standplaats van grootouders over te nemen. 

 

Samen op Reis
Woonwagen Cultuurdag 2023 

Het is een gezellige boel 11 augustus op het Entreeplein van het Openluchtmuseum. Het is een prachtige plek om bij elkaar te komen ter gelegenheid van de Woonwagen Cultuurdag. Er is een divers programma van sprekers, een quiz en vooral muziek. Ook wordt het KIEN (Kenniscentrum Immateriaal Erfgoed Nederland) in het zonnetje gezet. Dit omdat het het kenniscentrum de Vereniging Behoud Woonwagencultuur Nederland (VBWN) heeft bijgestaan om op de lijst van immaterieel cultureel erfgoed te komen. Een (foto)reportage. 

 

Herman en Jany in de schijnwerpers

Twee van de artiesten die op het podium stonden op de Woonwagen Cultuurdag in het Openluchtmuseum zijn vader en dochter Herman en Jany van Dooren. Ze hebben niet alleen het zingen met elkaar gemeen; ze maken zich ook, ieder op een eigen manier, sterk voor het behoud van de woonwagenculuur. 

 

'Mijn wagen'

Hoe pakken bewoners die hun eigen woonwagen bouwen het aan? Welke materialen worden gebruikt, waar moet rekening mee gehouden worden en waar lopen ze tegenaan tijdens het bouwproces? Een bewoner die zich deze zomer in het zweet werkt om zijn eigen droomwagen te realiseren, vertelt. 

 

De stoelenmatter van het noorden (deel 1)

Gradeke Bakker verdiept zich al jaren in de geschiedenis van haar familie; mensen van de reis. Zij vertelt in woord en beeld het verhaal van haar overgrootouders Lammert Bakker, zoon van turfstekers, en Grietje Wolters, wier familie dan al een eeuw te voet met handkarren, scharensliep en galanterieën door het Drentse land trekt. Samen verdienen Lammert en Grietje vanaf 1890 al stoelenmattend de kost. Hun trek van dorp tot dorp wordt niet langer te voet afgelegd, maar met de woonwagen, waarmee zij een van de eerste mensen zijn die op deze manier rondtrokken.

 

Mogelijkheden financiering woonwagens en standplaatsen wordt onderzocht

Wordt het eindelijk mogelijk om, net als voor huizen en bouwkavels, ook voor woonwagens en standplaatsen een starterslening en hypotheek te krijgen? Het is nog te vroeg om die vraag positief te kunnen beantwoorden, maar goed nieuws is dat het onderwerp eindelijk op de agenda staat van het Rijk. Er is een eerste overleg geweest tussen de betrokken ministeries (Binnenlandse Zaken en Financiën) en de Vereniging van Nederlandse Gemeenten, de Nationale Hypotheek Garantie en de Rabobank. Daarin is niet alleen de starterslening voor woonwagens besproken, maar ook de knelpunten die door Het Wiel zijn aangekaart: de aanscherping van de hypotheekvoorwaarden door de Rabobank, waardoor vrijwel niemand nog in aanmerking komt voor een hypotheek voor een woonwagen en/of standplaats. 

 

En verder in dit Wiel o.a.

• Wereldkampioen kick- en thaiboksen Serena (13)
• Ingezonden: De Romavlag is toch echt de vlag van de Roma
• Nieuws kort

 

 

 

Het Wiel 2022-3

Hoe gaat het nu met... Rafael van der Vaart

In zijn loopbaan als profvoetballer zat hij toch al nooit verlegen om doelpunten, maar zijn meest spectaculaire goal was waarschijnlijk de acrobatische backheel goal in een wedstrijd van Ajax tegen Feijenoord in 2003. Het vraagt om snel kunnen schakelen, om in een fractie van een seconde te beslissen om op je handen te gaan staan en de bal met de achterkant van je schoenen de touwen in te schieten. Daarna kwam de ontlading in de vorm van een lach van oor tot oor, zoals we zo vaak hebben gezien bij Rafael van der Vaart. Rafael houdt van voetballen, dat is duidelijk. Hoe gaat het met hem nu zijn carrière als profvoetballer ten einde is?

 

Over voor woonwagenbewoners stigmatiserend en discriminerend beleid 

Als het gaat om bewoners van woonwagens en bewustwording van stigmatisering en discriminatie, is er nog een lange weg te gaan. Dat blijkt maar weer uit een controlelijst ('checklist') waarmee meerdere gemeenten werken in de strijd tegen ondermijning, en die afkomstig is van het ministerie van Justitie en Veiligheid. Woonwagencentra en hun bewoners worden daarin expliciet als ‘signaal’ voor criminaliteit genoemd. Sylvana Simons van Bij1 heeft er inmiddels kamervragen over gesteld. In Het Wiel onder andere: wat is er aan de hand, om welke gemeenten gaat het zoal, en wat is de reactie van het ministerie.
Verder ook: de Rotterdamwet in Nijmegen en discriminerende Bibob-regels in meerdere gemeenten voor bewoners van woonwagens. 

 

Woonwagenrecht: Uitsterfbeleid 2.0 en Bibob

Er zijn gemeenten in Nederland die hun woonwagenstandplaatsen jaren leeg laten staan en daar mee weg denken te komen. Zo ook de gemeente Rijssen-Holten. In deze gemeente liggen twee woonwagencentra die al jaren vrijwel helemaal leeg staan. Hoe kan dat vraag je je dan af. Nou dat gaat zo….
Plus: Sommige gemeenten zijn ook nog steeds verhuurder van de woonwagenstandplaatsen en zij kunnen dan in hun beleidsregels vastleggen dat vastgoedtransacties vallen onder de Bibob. Of dat houdbaar is, is maar de vraag. 

 

Wat is er nou leuker dan voor je eigen stad iets te kunnen betekenen

Gulsen Metz (48) is een, zoals dat ook wel wordt genoemd, mensenmens. In maart is ze met voorkeursstemmen gekozen als gemeenteraadslid in - wat is uitgeroepen tot mooiste vestingstadje van Nederland - Gorkum. Vanuit die positie wil de versbakken politica zich gaan inzetten voor de inwoners van haar stad. En dan vooral op sociaal gebied, oftewel daar waar onrecht valt te bespeuren.

 

Herinnering in beeld

Kip ik heb je... Zo luidt de titel bij deze unieke foto op de voorpagina van Het Wiel van oktober 1980: Jan Hoedt in een hartelijke begroeting met wijkagent Bot. Verderop in Het Wiel is de tegenactie van wijkagent Bot te zien: Jan Hoedt wordt opgetild door agent Bot. De foto's maken deel uit van een reportage op het voormalige regionale centrum Vroneroord bij Heerhugowaard. Vanwege rijksbeleid moest het centrum weer worden opgeheven en de bewoners worden verspreid over kleine locaties in omliggende gemeenten. Het Wiel bracht de gemoedelijke sfeer die op het centrum heerste in beeld, en interviewde een familie die niets liever wil dan op dit centrum blijven wonen.

En verder

• Tonny zoekt talent: Supporter
• Nieuws van de VSRWN: Het zwarte schaap op de "zwarte lijst"?
• Onrust in het Twentse landschap: agrariërs zien nieuw woonwagencentrum niet zitten 
• De belangrijkste wijzigingen na 1 juli
• Nieuws Kort en Opgemerkt

 

 

 

 

 

 

 

 

Woonwagenrecht: Bij overlijden hoofdhuurder huur voortzetten ja of nee?

Niet zo lang geleden heeft het Gerechtshof uit Den Bosch uitspraak gedaan in het hoger beroep dat was aangespannen tegen het vonnis van de Kantonrechter. De woonwagenbewoner uit Oss die de huur van zijn overleden moeder voort wilde zetten, werd opnieuw in het gelijk gesteld. Nu door een hogere rechter. Dat betekent dat u en ik hier meer mee kunnen dan met de uitspraak van de kantonrechter. Hoe hoger de rechter hoe meer kracht de uitspraak heeft.
Hoe zit het ook al weer na overlijden van de hoofdhuurder?

Huurtoeslag voor alleen de standplaats

Kun je huurtoeslag krijgen als je alleen een standplaats huurt zonder de woonwagen? Woonwagenadvocaat Sjoerd Jaasma legde die vraag voor aan de Belastingdienst afdeling toeslagen. Na enig heen en weer gepraat en een klachtenprocedure kreeg hij eindelijk het standpunt van de belastingdienst. Volgens hen kan dat niet. Hoe zit dat?

Recht aan de gemeentelijke rafelranden

Al decennialang gaat Sjoerd Jaasma om met woonwagenbewoners, eerst als welzijnswerker, tegenwoordig al advocaat. In zijn praktijk houdt hij zich bezig met bestuursrecht, huurrecht en een enkele keer strafrecht. “Rechter, zeg nooit caravan tegen een woonwagen.”