Het Wiel 1-2024

Ruim 30 jaar wachten op een plek in Westland

Ze bestaan nog; gemeenten die niet onder stoelen of banken steken dat ze geen enkele boodschap hebben aan verworven rechten van woonwagenbewoners. Ondanks uitspraken van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens, het Beleidskader van BZK, een oordeel van het College voor de Rechten van de Mens en - niet in de laatste plaats - bewoners die al decennia wachten op een standplaats. Westland, waar glastuinbouw kennelijk boven huisvesting gaat, is zo'n gemeente. 'Gelukkig hebben we juristen hè' klonk het 14 februari nog veelzeggend in de Commissie Wonen. 

 

Django Wagner: 'Alleeen voor de kinderen ga ik de wagen uit'

Django Wagner heeft drukke dagen achter de rug. Avonden achtereen optreden tijdens de carnavalsdagen en kort daarop door naar Oostenrijk. Tussendoor is hij bezig met de opnames van een nieuwe single en clip. Niettemin maakt hij tijd vrij voor de lezers van Het Wiel. ‘Tuurlijk, altijd‘, zegt de zanger met het kenmerkende sikje die inmiddels heel wat belangrijke muziekprijzen in de wacht heeft gesleept.

 

Woonwagenrecht: Samenwonen en uit elkaar gaan

De Hoge Raad heeft een uitspraak gedaan in een zaak waarbij de officiële huurder uit de woonwagen was vertrokken na het beëindigen van de relatie, en de ex-partner de huur is gaan betalen. De verhuurder was het daar niet mee eens omdat er geen huurovereenkomst was met de ex-partner, en eiste dat de standplaats ontruimd moest worden. De kantonrechter en het gerechtshof gaven de verhuurder gelijk.  Maar de Hoge Raad oordeelde anders. Die vind dat het gerechtshof meer had moeten stilstaan bij de persoonlijke omstandigheden: dat het voor de bewoner van belang is om in familieverband te blijven wonen omdat hij, vanwege slechte gezondheid, mantelzorg van hen ontvangt, en omdat het gezien de huidige situatie op de woningmarkt voor hem vrijwel onmogelijk is voor andere passende huisvesting in aanmerking te komen. 

 

Wel een standplaats maar geen woonwagen

Jonge starters Tysean en Gemay (beiden 21) uit Landgraaf hebben een probleem. Zij hebben een standplaats, maar krijgen geen hypotheek voor een wagen. Die verstrekt de Rabobank alleen als de standplaats eigendom of in erfpacht is. Maar daar weigert de gemeente Landgraaf aan mee te werken. Eindstand voor de tweelingzussen Tysean en Gemay: een standplaats die maandelijks 245 euro kost, ‘en toch wonen we noodgedwongen bij onze ouders,’ klinkt het.

 

Voetbalclubs met Rolleman DNA

Dit jaar zet Tonny voetbalclubs met Rolleman DNA in de schijnwerpers. Na WKE'16 uit Emmen in Het Wiel 6 van 2023 in dit nummer een interview met de voorzitter van PKC'83 uit Groningen, met de toepasselijke naam Robert Groninger.  Over het ontstaan van de PKC'83 (Peizerweg Kring Combinatie 1983), de twee teams senioren en de inmiddels tien teams zaalvoetbal waarvan het eerste team speelt in de eerste divisie, over de ambities van de club, over het historische treffen in de competitie met WKE'16 vorig jaar, over super-vrijwilliger Pietje Tel, en over feestjes. 'We hebben na elke thuiswedstrijd live-muziek of een zanger. We maken er altijd een mooi feestje van.'

 

Uitbreiding Groningen en Emmen; 30(+) plekken erbij voor de mensen van de wagen

Het heeft jaren aan touwtrekken, overleg en discussies gekost, maar in Emmen en Groningen is de kogel door de kerk. In Groningen komen er 30 nieuwe plekken bij voor woonwagenbewoners en in Emmen 38. We spreken met nadruk over plekken omdat nog niet duidelijk is of het puur om woonwagens gaat of misschien om woonwagens in combinatie met doelgroepwoningen. Duidelijk is wel dat in Emmen de uitbreiding bij het bestaande grote centrum komt, en in Groningen wordt gezocht naar een locatie in de buurt van het huidige grote centrum.

 

Ben ik een woonwagenbewoner?

Wanneer ben je een woonwagenbewoner? En wanneer niet (meer)? Met die vraag worstelt filosoof en schrijver Sjereno Cörvers, die is opgegroeid in de woonwagen maar daar niet meer woont, al jaren. Voor Het Wiel zet hij zijn twijfels op een rij; ben ik nu een woonwagenbewoner, of niet?

 

En verder:

• Uitbreiding Groningen en Emmen: 30 en 38 plekken erbij
• Middenpagina's: fotoreportage uit 1939 van het kamp aan de Snippelingsdijk in Deventer
• Geldzaken: Noodfonds energie, en de salderingsregeling
• Nieuws kort
• Consumenten tips

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Het Wiel 5-2023

Rechtszaak en uitbreidingsplan Den Haag

De Stichting Sinti, Roma en Reizigers mag de rechtszaak tegen de gemeente Den Haag voortzetten. De gemeente wilde dit voorkomen door te stellen dat de stichting niet voldoet aan allerlei eisen en daarom niet mag procederen namens de achterban. Maar daar ging de rechter niet in mee, tenminste voor een belangrijk deel niet. Dat blijkt uit de uitspraak in het tussenvonnis van de rechtbank Den Haag op 6 september jongstleden. 

Ondertussen is de gemeente Den Haag wel met nieuw beleid gekomen. De gemeente zegt te willen gaan uitbreiden met veertig nieuwe standplaatsen binnen vijf jaar, en nog eens veertig binnen vijf en tien jaar, 'als daar dan nog behoefte aan bestaat'. De stichting Sinti, Roma en Reizigers heeft in een eerste reactie laten weten dat er 230 mensen op de wachtlijst staan, waarvan sommigen al meer dan vijftien en twintig jaar. Veertig extra plekken binnen vijf jaar is daarom ruim onvoldoende, aldus de stichting. De rechtszaak - waarin onder meer wordt geëist: een gelijke wachtduur voor een standplaats als voor een sociale huurwoning - loopt dan ook gewoon door.

 

Raadslid Jan Bauer: 'Als je gaat stemmen maak je verschil'

Hij is - voor zover bekend - het jongste gemeenteraadslid ooit uit de woonwagen. En ook een van de jongste van Nederland toen hij in 2022 als 24-jarige raadslid voor de PvdA in Hoogeveen werd. Het Wiel vroeg Jan Bauer naar zijn drijfveren, en naar de komende landelijke verkiezingen. Hij hoopt dat mensen uit de wagen dan massaal gaan stemmen. Liefst op GroenLinks-PvdA natuurlijk als het aan hem ligt, en liever juist niet op partijen als de PVV of FvD die in de Tweede Kamer bij belangrijke moties voor Roma, Sinti en woonwagenbewoners juist tegen hebben gestemd. 'Dat heeft in mijn ogen wel bewezen dat ze allesbehalve voor ons zijn', zegt Jan.

 

Woonwagenrecht: Wanneer ben je een echte woonwagenbewoner

Advocaat Sjoerd Jaasma gaat dit nummer in op een zaak waarin het onder meer draait om de vraag of een klager een echte woonwagenbewoner is. Volgens de definitie van het College voor de Rechten van de Mens is een woonwagenbewoner iemand die van generatie op generatie in de woonwagen heeft gewoond en die deel is van een bevolkingsgroep met een van andere bevolkingsgroepen te onderscheiden cultuur. Het maakt daarbij niet uit of je inmiddels in een huis woont, want door het standplaatsentekort hebben veel mensen niet de kans gekregen in een woonwagen te wonen. Maar ben je ook een woonwagenbewoner als je grootmoeder een tijd in een woonwagen heeft gewoond, ergens in de jaren twintig en dertig van de vorige eeuw? De rechter mag zich over die vraag gaan buigen. 

 

Frank van Etten, hard aan zichzelf gewerkt

Leef als een zigeuner was zijn eerste hit en daarmee was hij direct populair bij veel woonwagenbewoners. Zanger Frank van Etten loopt al 22 jaar mee in het vak. Momenteel is hij volop bezig met het voorbereiden van een groot concert volgend jaar maart in AFAS Live. En er staat meer op stapel, zoals een film over zijn leven. Frank heeft een groot, samengesteld gezin. Hij is altijd druk, maar vindt innerlijke rust ook heel belangrijk. 

 

Tonny zoekt talent - jeugd WK Muay Thai Turkije

Van 30 september tot en met 8 oktober vond in Turkije het jeugd WK Muay Thai plaats, waaraan ruim zeventig landen deelnamen. Vanuit Nederland streden acht jonge deelnemers  mee. Onder hen twee meiden van de wagen: Jaimely Pruijmboom (12) en Serena Molenaar (13). Tonny Pruijmboom was er als vader van Jaimely bij, en doet rechtsstreeks verslag vanuit de Turkse badplaats Kemer waar het jeugd WK plaatsvond.

 

De stoelenmatter van het noorden (deel II)

Al jaren verdiept Gradeke Bakker zich in de geschiedenis van haar familie: overgrootvader Lammert Bakker en zijn vrouw Grietje Wolters, een stoelenmattersgezin dat vanaf circa 1890 een rondreizend bestaan leidde. In het vorige Wiel maakten we in deel I kennis met de achtergrond van Lammert en zijn vrouw Grietje. In deel II wordt ingezoomd op de jaren van de reis tussen 1895 en 1936: het harde dagelijkse leven van het hardwerkende gezin, het discriminerede overheidsbeleid, de Woonwagenwet van 1918, de 'ontvoering' van kermismeisje Antoinetta Gühnen door haar geliefde Fedde Bakker, tot aan het overlijden van Grietje Wolters in 1936. 

 

Rapport rekenkamercommissie leidt tot discriminatieklacht

In de gemeente Hoogeveen heeft een onderzoeksrapport van de rekenkamercommissie tot commotie onder bewoners geleid. Reden: in het rapport worden woonwagenbewoners zonder aanleiding expliciet en in het algemeen genoemd als risicofactor voor criminaliteit, en voor ‘(mogelijke) malafide praktijken’ in de autobranche. Het leidde tot reuring in een raadsvergadering en een klacht wegens discriminatie tegen (alvast) RTV Drenthe, die de ongefundeerde verwijzingen naar woonwagenbewoners in relatie tot criminaliteit en (mogelijke) malafide praktijken in de autobranche kritiekloos overnam in een artikel over het rapport.  

 

Verder in dit Wiel

• Mooi afscheidsgebaar voor voormalig wethouder Jan Zwiers
• Geldzaken: energietoeslag en energie bespaartips
• Nieuws kort: Geen witte woonwagens in Enschede, Amsterdam stuit op weerstand, Vreugde en verdriet in Alkmaar, Bewoners Alphen kunnen verhuizen, Raad Amstelveen in gesprek met woonwagenbewoners, Locatie Oirschot mag uitbreiden, Opgemerkt...

 

 

 

 

 

 

Het Wiel 2023-1

Emmense Bouke laat van zich horen ...en hoe!

Hij heeft een stem die wereldwijd monden doet openvallen. Weet met even veel gemak het publiek met rustige nummers te raken, als met up-tempo nummers waarbij hij niet alleen zichzelf maar ook zijn band opzweept het uiterste eruit te halen. Het had niet anders gekund of Bouke & Elvis Mattersband is de winnaar geworden van The Tribute, Battle of the Bands. Straks staat hij in de Ziggo Dome, een droom die uitkomt voor Bouke.

 

Woonwagenrecht: caravan of trailer op een woonwagenstandplaats, mag dat?

In de rubriek Woonwagenrecht gaat advocaat Sjoerd Jaasma in op twee rechterlijke uitspraken over het plaatsen van een caravan en van een trailer op een standplaats. Of dat mag hangt af van de vraag of de eigenaar over een bouwvergunning beschikt. In het geval van de caravan zou dat volgens de gemeente misschien wel kunnen, mits de caravan zou worden aangepast. In het geval van de trailer oordeelde de rechter dat de trailer, met alleen een dakraampje, niet kan worden gezien als een woonwagen.

 

Tonny zoekt talent

Tonny duikt deze keer in de wereld van het turnen en trampolinespringen. Wat houdt turnen en trampolinespringen precies in? Hoe vaak moet je ervoor trainen om mee te doen bij het Nederlands kampioenschap? En gebeuren er weleens ongelukken?  Turnster en trampolinespringster Anique Bakker, die al een zilveren medaille heeft gewonnen op het Nederlands kampioenschap turnen en  al een paar keer 3e is geworden op het NK trampoline springen, vertelt. 

 

Berichtgeving media vaak nog stigmatiserend

Het is bewoners van woonwagens al vele jaren een doorn in het oog: het vizier van media op een woonwagenlocatie als die mede onderdeel is van een landelijke politieactie. Op 3 februari van dit jaar was het weer raak toen beelden van een doorzoeking op een woonwagenlocatie het nieuws domineerden. Dat dergelijke nieuwsvoorziening stigmatiserend is voor woonwagenbewoners, dat dringt niet altijd door tot media.

 

De positiviteit van de Wanrooytjes

Hij is ‘een waus’, zij is ‘Poes’. Samen hangen ze op de bank, spelen als de kinderen van huis zijn, doen kunstjes, nemen elkaar in de maling, kibbelen omdat zij niet genoeg aandacht krijgt van hem of hij niet genoeg aan het huishouden doet. En dat alles in korte grappige filmpjes die samen al meer dan een miljoen keer zijn bekeken. De Wanrooytjes gaan goed op TikTok. Zo goed dat ze door filmproducent Warner Bros. zijn gevraagd voor de rode loper. 

En verder in dit Wiel o.a.

• Subsidieaanvragen gemeenten voor standplaatsen in 2021
• Nog meer verzekeraars die woonwagens weigeren; het Verbond van Verzekeraars reageert
• Nieuws van WBN: woonwagenstandplaatsen ontwikkelen is geen hogere wiskunde
• Geldzaken: nu ook huurverlaging voor de laagste inkomens in woonwagens
• Wooninc. helpt getroffen bewoners Eindhoven uit de brand met verplaatsbare woonwagenwoning
• Nieuws kort

 

 

 

 

 

 

Het Wiel 2021-6

Harderwijkers hopen op groot nieuw centrum

Het college van B en W van Harderwijk heeft de koers uitgestippeld voor nieuw woonwagenbeleid. Uitgangspunt is de huidige 56 standplaatsen uitbreiden met 65 tot 85 plekken. Als het aan de bewoners ligt, komen die op één grote nieuwe locatie, met een eigen clubhuis en bij voorkeur op de plek van het vroegere grote centrum. ‘Het is niet dat we afgezonderd willen leven van de rest van de samenleving, we willen wonen in familieverband’, zegt Lammert de Ruiter. 

 

Tip van de sluier voor een goede oliebol... 

Het is zaterdagmiddag tegen sluitingstijd. In de oliebollenkraam van Steff Rouleaux wordt heel wat afgelachen en gedold. De een krijgt een stuk ducktape over zijn mond toegewenst, een ander wordt plagend beschreven als ‘kinky’. Het tekent de gemoedelijke sfeer in de kraam van Oliebollen Utrecht.

 

Hoe gaat het nu met…Sieneke!

Ze was nog maar net achttien toen ze in 2010 voor Nederland meedeed aan het Eurovisiesongfestival met Ik ben verliefd (sha-la-lie). Het heeft de carrière van Sieneke Baum-Peeters, als zangeres van het levenslied, tot op de dag van vandaag een boost gegeven. ‘Zonder dat songfestival, had ik niet gestaan waar ik nu sta.’ Sieneke is getrouwd en heeft twee kinderen. 

 

Woonwagenrecht: Oude huurwagen en onderhoud

Er zijn veel woonwagenbewoners die nog in een huurwoonwagen wonen die best wel oud is. Veel van die woonwagens vertonen gebreken en zijn in ieder geval niet aangepast aan de moderne tijd. De isolatiewaarden laten vaak te wensen over. De stookkosten zijn dan ook erg hoog. Met de verhoogde gasprijzen kan dat voor veel mensen een probleem gaan opleveren. Advocaat Sjoerd Jaasma gaat in op de vraag: wat kun je daar aan doen?

 

Giovanni’s zoektocht naar zijn roots

Zijn oma groeide op in de woonwagen in Zeeland en moest als meisje van zes al op het land werken. Bewogen door de jeugd van zijn oma en nieuwsgierig naar zijn eigen achtergrond, ging kleinzoon en theatermaker Giovanni Brand (27) op zoek naar zijn roots. En naar een antwoord op de vraag waar hij al lang mee worstelde: ben je als homo wel welkom op het woonwagencentrum? Het resulteerde in de theatervoorstelling ‘Zigeunerkind met traan.’ 

 

De gezichten achter Rolleman lifestyle

Hij is een eenvoudige volksjongen, zoals hij zelf zegt, zij komt uit de wagen. Samen met dochter Anna en zoon Nico vormen Marcel en Nellie Jacobs het familiegezicht achter het lifestyle-merk Rolleman, dat sinds begin dit jaar achter op Het Wiel prijkt. Met joggingpakken die zijn ontworpen voor de mensen van de wagen, maar aanslaan bij een veel breder publiek. Niet vreemd, vindt Marcel. ‘Een wiel is de basis voor heel veel dingen in het leven, bijna alles draait om, of op wielen.’

 

En verder in dit Wiel:

• Tonny: De laatste column
• Documentaire Wonen is bijzonder
• René Otto wint Best Young Talent Award voor de beste jonge jurist/advocaat
• Internationale Roma dag opgenomen bij feestdagen in kalenders en agenda's van De Hobbit 
• Nieuws van de VBWN en VSRWN
• Het geharrewar over de kosten van een woonwagen

Het Wiel 2021-1

Over nooit ingeloste beloftes

Meer dan twintig jaar geleden, vlak voor de afschaffing van de Woonwagenwet, kwam toenmalig staatssecretaris Remkes met een overzicht van 46 ‘tekortgemeenten’. Hoe zijn deze gemeenten omgegaan met de tekorten? Hebben ze de benodigde standplaatsen ooit bijgebouwd? Journalist Inge Oosterhoff zocht het uit voor Pointer, een onderzoeksprogramma van KRO-NCRV.  

Beleid gemeenten - De stand van zaken

Hoe gaan gemeenten om met het nieuwe beleidskader van minister Ollongren? Is de behoefte aan standplaatsen inmiddels geïnventariseerd? Zijn er plannen voor uitbreiding? In het vorige Wiel hielden we een rondje langs een aantal 'goede voorbeeld-gemeenten'. In dit Wiel een nieuwe ronde, waarbij opvalt dat gemeenten en bewoners soms wel een heel andere inschatting maken van de behoefte aan standplaatsen. 

Hoe gaat het nog met… Janske

In een woonwagen ben ik geboren… Het is al tientallen jaren terug dat Janske dit nummer zong, maar het is nog niet vergeten. Het zou het lijflied van woonwagenbewoners worden. Heel bijzonder, want Janske Mentzij (54) was nog maar vijftien in die tijd. Ze is altijd met muziek bezig gebleven en maakte begin vorig jaar een comeback met Ik ben weer terug. 

Woonwagenrecht: Huurwoonwagen, heb je daar recht op?

Woonwagenadvocaat Sjoerd Jaasma ontvangt regelmatig vragen van woonwagenbewoners over het kunnen huren van een woonwagen. Het is bekend dat het overgrote deel van de woonwagenbewoners over een eigen woonwagen beschikt, maar er is nog steeds een groep van minimaal 25 procent die graag een huurwagen wil. Heb je daar recht op?  Advocaat Jaasma gaat op deze veelgestelde vraag in.  

Sinti in Nuenen hebben veel geduld nodig

Twee jaar geleden wilde de provincie Noord-Brabant de gemeente Nuenen samenvoegen met Eindhoven, want de dorpelingen waren niet in staat hun eigen zaken te regelen. Op het laatst ging de annexatie niet door. Het dossier Woonwagenzaken van meer dan 1000 pagina’s laat zien dat het er misschien toch van moet komen. De gemeente geeft heel veel geld uit, maar de bewoners merken er niets van.

Geschiedenis Haagse Sinti en Roma vastgelegd

Voor en tijdens de Tweede Wereldoorlog, verbleven de meeste Sinti en Roma in Nederland in de stad Den Haag. Daar zijn tijdens de zigeunerrazzia van 16 mei 1944 ook de meeste mensen opgepakt. Hoe hun leven er voor die desastreuze dag uit zag, en wat de gevolgen waren van de razzia, is te lezen in Sinti en Roma in Den Haag - Voor, tijdens en na de Tweede Wereldoorlog (1900-1970). Het boek is in opdacht van het Haags Gemeentearchief geschreven door onderzoeker Peter Jorna.

Moedige redders in Middelharnis

Het is altijd prettig als mensen meedenken over interessante verhalen voor de lezers van Het Wiel. Zo werd de redactie door een opmerkzame lezer gewezen op een artikel in Eilanden-Nieuws van 5 juli 2002. Het gaat over het verloop van de Watersnoodramp op 1 februari 1953 bij het woonwagenkampje in Middelharnis. Dit keer belicht vanuit het perspectief van enkele moedige dorpsgenoten, die in actie kwamen toen ze hoorden dat bewoners van het kampje in grote nood verkeerden. 

Verder in dit Wiel

• Oordeel 'weigeren huurwoonwagen geen discriminatie' stelt teleur
• Hoe staat het met de monitor woonwagenstandplaatsen?
• Column Tonny: koud hè...
• Gemeente Hoogeveen zet streep door stilstand-beleid na uitkomst behoefteonderzoek
• Ook gemeente Den Haag gaat kijken naar mogelijkheden tot uitbreiding
• Nieuws vanuit de VSRWN (Vereniging Sinti, Roma en Woonwagenbewoners in Nederland) 
• Geldzaken: Steunregelingen in coronatijd
• Liefs van....

 

 

 

 

Het kerstgevoel van… Johnny Rosenberg

Aan het eind van het jaar vraagt Het Wiel vaak een bekende Nederlander met roots in de woonwagen naar zijn of haar herinneringen en gevoel bij Kerst. Dit jaar het kerstgevoel van zanger en muzikant Johnny Rosenberg, telg uit de zeer muzikale familie Rosenberg, die vorig jaar nog 'All together now' won. 

Grad Damen terug bij zijn eigen stijl

'Voor ieder komt er eens een dag (…) dat iemand waar je veel van houdt uit het leven wordt gesleurd.' Een liedtekst die menigeen mee kan zingen. Een tekst recht uit het hart ook. En dan wel uit het hart van volkszanger Grad Damen. Na een ietwat rustiger periode op de bühne is hij weer helemaal terug in muziekland. En Grad Damen blijkt over meer talenten te beschikken. Een gesprek over de reizigercultuur, tekenen, tatoeëren, en uiteraard de muziek.